"Yes Yes Yes" is een verloren zaak

Bloggen, moeilijker dan je denkt. Vooral het volhouden hiervan..
Maar! Daar gaan we weer! De blog wordt gewoon een maandelijkse uitgave.

Mijn grote ergernis punt in Myanmar: Taxi’s.
Het voordeel is dat ze, naar Nederlandse maatstaven, lachwekkend goedkoop zijn. Een rit van een uur kost maximaal vier euro. Dit is helaas ook het enige voordeel. Er is namelijk een uitgebreide gebruiksaanwijzing nodig (helaas geschreven in het Birmees ipv chinees) om met dit vervoersmiddel van A naar B te kunnen reizen. Het vinden van een taxi is gelukkig geen probleem (toch weer een voordeel gevonden!). Het lijkt erop dat 80 procent van de mannelijke Yangon-bevolking een taxi voor de deur heeft staan. Nu heb je ook niet veel skills nodig om dit beroep uit te kunnen oefenen (ze rijden allemaal automaat). Maar het kleine hoeveelheid denkwerk wat erbij komt kijken, mist helaas compleet.

Na het aanhouden van de taxi (ze stoppen ook vaak ongevraagd) komt uitdaging nummero uno! Men spreekt hier geen woord Engels. Wat best knap is als je bedenkt dat Birma bezet is geweest door de Engelsen en hun indoctrinerende invloeden.
Dus een goede voorbereiding is van levensbelang! Op een papiertje het adres schrijven, het liefst in duidelijke blokletters. De ideale situatie is dit te laten vertalen door mijn Birmese collega’s. Stap 2: Gij geeft het papiertje aan de taxi meneer, die het vervolgens hardop voor zichzelf gaat uitspreken en dit proces drie keer herhaald. Hierop volgen de verschillende opties:

Optie 1: De taxi chauffeur uit al enige twijfel (verbaal of non verbaal) tijdens het hardop voorlezen. Actie: maken dat je weg komt, dit is een verloren zaak.

Opties 2: De taxi antwoord zelfverzekerd: ‘Yes’, ‘Yes’, Yes’. Actie: maken dat je weg komt, dit is een verloren zaak.

Optie 3: De taxi antwoord zelfverzekerd 1 keer ‘ Yes’, maar spreekt voor de rest geen woord Engels. actie: maken dat je weg komt, dit is tevens een verloren zaak.

Optie 4: De taxi antwoord zelfverzekerd 1 keer ‘ Yes’, of helemaal ideaal: ‘Ho ke’, hij spreekt een paar woordjes Engels en hij wijst met zijn vinger de juiste kant op. We maken een kans! Voor de zekerheid zou ik nog Google maps erbij pakken en ergens in een file (want daar komt je niet onderuit), nog een keer de kaart laten zien.

Let wel op: Als je jezelf tegen een taxi meneer de zin "you understand?" hoort zeggen, het antwoord maakt niet uit: het is een verloren zaak.

Toch geeft dit geen garantie voor een succesvolle afronding aan de finishlijn. Want! Naast dat de kennis van de Engelse taal nihil is, kennen de chauffeurs de stad niet. Volgende scenario's voor het herkennen van de verdwaalde taxi chauffeur:

Situatie 1: Na een lange rit, besef je opeens dat je dit hotel al eerder bent gepasseerd.. drie keer. Dit betekent: de taxi weet niet waar hij is en rijdt nu rondjes totdat jij aangeeft dat dit niet klopt. Om nu nog bij punt B te komen wordt erg lastig.

Situatie 2: Nadat je halverwege bent gaat de taxi chauffeur iemand bellen en je herkent in zijn Birmese gebabbel de straat waar je heen moet. Deze situatie komt regelmatig voor. Kaarten zijn blijkbaar uit de mode en het hebben van een smartphone is nog geen garantie voor het gebruik maken van Google maps of andere navigatie systemen. Myanmar's systeem is bellen. Als dit halverwege de rit gebeurt is de kans dat je aankomt op punt B nog redelijk groot.
Maar! Wanneer je eigenlijk al op plaats van bestemming had moeten zijn, je hebt al een tijdje het vervelende onderbuikgevoel dat de omgeving niet klopt en er wordt op dat moment een telefoontje gepleegd. Dan is de kans om bij punt B te komen helaas nihil tot non existing.
Wat er op dat moment ook nog kan gebeuren, is dat jij de telefoon in handen gedrukt krijgt en aan een zeer slecht verstaanbaar, amper Engels sprekend heerschappij weer mag uitleggen waar je heen wilt. De heer in kwestie gaat dit vervolgens vertalen voor de taxi meneer. Hoop is zinloos in deze situatie, punt B not gonna happen.

Situatie 3: Je hebt het vervelende onderbuik gevoel al dat je rondjes rijdt en de chauffeur stopt vervolgens om de weg te vragen. 50/50 kans dat je wel op plaats van bestemming terecht komt. Dat ligt nu helemaal in de handen van de wegwijzer. Hier zijn eerste vier opties tevens op toepasbaar.

Ondanks deze kennis, biedt het helaas weer geen garantie tot het succesvol vervullen van de transporttaak.
Gisterenmiddag was ik op bezoek bij een andere vrijwilliger van VSO op haar college education compound. Vanuit hier wilde ik graag naar het centrum. De twee mannen bij de gate wilden ons perse helpen.

Let op: De Birmese bevolking is erg hulpvaardig, maar dit werkt averechts. Wanneer de situatie voorkomt dat er hulp wordt geboden bij het verkrijgen van een taxi: you are screwed. De gemiddelde voorbijganger is namelijk niet veel beter in Engels en proberen communiceren kost alleen maar onnodige energie. Ik kreeg het zelfs voor elkaar dat de politie voorbijganger zijn hulp aanbood, vervolgens een taxi aanhield en een heel gesprek begon in het Birmees waarop de taxi chauffeur zich omdraait naar mij en zegt “he doesn’t understand you”. Dat is ook helemaal niet nodig! Als jij me maar begrijpt... zucht.

Dus de gatemeneer kijkt me al aan met grote twijfel in de ogen en reageert op mijn routebeschrijving met de herkenbare ‘ yes yes yes’. Geen goed teken! Ik nog een keer “I have to go to 19th street”. One Nine.. ONE NINE.. gebaren taal.. in de lucht de cijfers schrijven.. vinger tellen.. ONEEE NINEE. Reactie: ‘ yes yes yes’. Shit!

De taxi wordt aangehouden. Prijs onderhandelingen gaan van start (dat is een onderwerp voor een volgende blog). Mijn Google maps ben ik al aan het opstarten voor de zekerheid. Ritueel herhaald zich, nadat ik mezelf heb geïnstalleerd in de taxi, One Nine.. ONE NINE.. gebaren taal.. in de lucht de cijfers schrijven.. vinger tellen.. ONEEE NINEE. Reactie is opnieuw: ‘ yes yes yes’. Dan maar Google maps erbij gehaald, duidelijk het punt aangewezen. Maar daar kijkt hij amper naar, want hij weet de bestemming met de grootste zekerheid. Na 40 minuten rijden, plus al 20 minuten lang mijn vervelende onderbuikgevoel, komen we aan bij... 90 street.

Juist, aan de andere kant van het verdomde centrum.